126 гишүүнтэй парламентын олонх буюу 68 нь МАН-аас сонгогдож, УИХ-д орж ирсэн. Олонхыг бүрдүүлж байгаа МАН гишүүдээ бүлгийн шийдвэрийг дагах журам гаргаж, үнэлгээ өгөхөөр болжээ. Хэрвээ бүлгийн шийдвэрийг дэмжихгүй бол тухайн гишүүний онооноос хасна. Харин бүлгийн шийдвэрээ дагаж байгаа гишүүдэд нэмэх оноо өгч, дэмжих гэнэ.
МАН-аас мандат авч, УИХ-д орсон 68 гишүүний хувьд хэдийгээр нам нь мандат олгосон нь үнэн боловч ард түмний төлөөлөл болж ажиллах үндсэн үүрэгтэй төрийн түшээд билээ. Монгол Улсын иргэдийг төлөөлж, хууль батлалцахаар сууж байгаа их хурлын гишүүнд аль ч нам оноо өгөх, хасах аргаар тушиж эхэлбэл тухайн гишүүн хараат бусаар улс орныхоо эрх ашгийг төлөөлж чадахгүй болно. Сонгогчид ч түүнийг улсын төлөө ажиллаж байна уу, 1 намын төлөө ажиллаж байна уу гэдгийг ялгаж зааглах аргагүй болно. Тойргоос сонгогдсон гишүүд “Сонгогчдынхоо эрх ашгийг бодолцож, бүлгийн шийдвэрт уян хатан хандана. Бүлгийн шийдвэрийг 100 хувь харанхуй дагах боломжгүй” гэдэг байр суурь илэрхийлж байна.
МАН-ын жагсаалтаар УИХ-д орсон гишүүд нь улс төрийн туршлага багатай шинэ хүмүүс. Намын жагсаалтаар парламентад орж ирсэн шинэ гишүүдийг оноожуулах нэрээр хайрцаглаж, ард түмний төлөөлөл биш, намын дэмжигчид болгон атгах бодлого МАН-д байна уу гэж хардах нөхцөл бүрдээд байна.
Энэ парламентыг холимог тогтолцоогоор буюу намын жагсаалт, тойрогт нэр дэвшүүлэх гэдэг 2 сонголтоор бүрдүүлсэн. Намын жагсаалтаар УИХ-ын гишүүн болсон эрхмүүд ч хууль батлалцах үүрэг хүлээсэн. Гэтэл МАН улс төрийн дэмжлэг үзүүлнэ, үзүүлэхгүй гэдэг шахалтаар парламентын гишүүдийн хараат бус ажиллах эрхийг боогдуулж мэдэх нь. Энэ асуудлаа нууцын зэрэглэлтэйгээр бүлгийн хурлаараа хаалттай хэлэлцсэн нь ч МАН их хурлын гишүүдийн бүрэн эрхийг боомилох гэж оролдож байна уу гэдэг эргэлзээ бий болгоод байна.
Парламент олон ургальч үзлийн индэр байх учиртай. Энэ дархлааг сайжруулахын тулд Монгол Улс 76 гишүүнтэй парламентаа өргөжүүлж, 126 гишүүнтэй болгосон. Гэтэл олон өнгөтэй байх учиртай УИХ-ын тал суудлыг улаан өнгөөр хүч тулган будвал парламентын засаглалтай байхын утга учир алдагдах эрсдэл бодитой үүсэж мэднэ.
Ард түмнээс мандат авч сонгогдсон, төсвөөс цалинжиж буй УИХ-ын гишүүдэд нөлөөлөх оролдлого гадаад орчноос биш, улс төрийн тогооноосоо үүсэж байгаа нь харамсалтай. Улс төрийн ууган хүчин МАН-ын бүлэг үүнийг эхлүүлж байгаа нь таагүй. Тэгэхээр төрд тавих хараа хяналтаа сайжруулах шаардлага үүсэж байна шүү, иргэд ээ! Илүү хэрсүү байцгаая!