АНУ-ын ерөнхийлөгч Д.Трамп лхагва гарагт Цагаан ордны гаднах Роуз Гарден цэцэрлэгт хүрээлэнд “Америкийг ахин хөрөнгөтэй болгоё” хэмээх тусгай арга хэмжээг зохион байгуулж, энэ үеэр АНУ-тай худалдаа хийдэг дэлхийн 100 орчим улс оронд харилцан тэгш тариф тогтоож байгаагаа албан ёсоор зарлан мэдэгдлээ.

Трамп мэдэгдэлдээ АНУ-д дэлхийн 100 орчим улс орноос орж ирэх импортын бараанд 10 хувийн үндсэн тарифыг нэмж байгаа дээрээ ахин нэмэлтээр 60 орчим улс оронд харилцан тэгш тариф ногдуулж байгаагаа онцоллоо. Тэдгээр нь улс орон бүрт харилцан адилгүй, өөр хувь хэмжээтэй байх ба үндсэн 10 хувийн тарифын нэмэгдэл энэ сарын 5-ны өдрөөс, харин нэмэлт харилцан тэгш тариф энэ сарын 9-нөөс хүчин төгөлдөр үйлчилж эхлэхээр болсон байна. 

Харилцан тэгш тарифын жишээ дурьдахад Хятад улсад 34%, Энэтхэгт 26%, Японд 24%, ЕХ-нд 20%, Өмнөд Солонгост 25%, Вьетнамд 46%, Тайландад 36%, Камбожид49%, ӨАБНУ-д 30%, Тайваньд 32%, Лесотод 50% гэх зэргээр нэмэлт тариф ногдуулаад байна.

Харин Их Британи, Бразил, Австрали, Шинэ Зеланд, Турк, Колумб, Аргентин, Эл Сальвадор, АНЭУ, Саудын Араб зэрэг 40 орчим улсад харилцан тэгш тарифын нэмэгдэлгүй зөвхөн үндсэн 10 хувийн тарифын нэмэгдлийг тогтоожээ.

100 орны тоонд Монгол улс ч багтан орсон бөгөөд манай улсад үндсэн 10%-ийн тарифын нэмэгдлийг ногдуулсан байна. 

Хэдийнээ 25%-ийн импортын тариф тогтоогоод байгаа өмнөд, хойд хөршүүд болох Мексик, Канад улсууд харин дээрх жагсаалтанд багтаагүй буюу эдгээр улсуудад нэмэлт тариф ногдуулаагүй байна.  

Д.Трамп дээрх зарлигт гарын үсэг зурсныхаа дараагаар хийсэн мэдэгдэлдээ худалдааны тэнцвэрт байдлыг тогтоож байгаагаа илэрхийлээд, харилцан тэгш тариф гэдэг нэр томъёог онцолж, “өмнө тэд бидэнд өндөр тариф ногдуулж байсан учраас бид хариуг нь барьж байна, ийм л энгийн зүйл” гэжээ. 

Түүнчлэн Д.Трамп ирэх 5-р сараас эхлэн Хятадаас орж ирдэг жижиг овор хэмжээ бүхий боодолтой ачаа барааг татвараас чөлөөлөх журмыг зогсоох зарлигт гарын үсэг зурснаар Amazon-ы томоохон өрсөлдөгчид болох АНУ-д хямд үнэтэй бараа бүтээгдэхүүн борлуулагч Shein, Temu зэрэг Хятадын цахим худалдааны платформуудад хүнд цохилт болоод байна. 

Мөн тэрээр өөрийн зарлиг тушаалыг “энэ бол манай улс эдийн засгийн тусгаар тогтнолоо тунхаглан зарлаж байгаа үйл явдал” хэмээн мэдэгдсэн байна. 

Трампын тогтоосон тарифын нэмэгдэл олон улсын эдийн засагт хэдийнээ цочроо өгч эхэллээ. Хятад болон Тайваниастүүхий эд, угсралт, үйлдвэрлэл гээд ихээхэн хамааралтай Apple компанийн хувьцаа 7%-иар, цахим худалдааны Amazon компанийн хувьцаа 6%-иар, Walmart сүлжээ дэлгүүрийн хувьцаа 4%-иар, спорт хувцасны Nike компанийн хувьцааны ханш 6%-иар тус тус унаад байгаа талаар эх сурвалжууд мэдээллээ.

Эдийн засаг, санхүүгийн шинжээчдийн зүгээс Трампын тарифыг хурцаар шүүмжилж байгаа хэдий ч мөн үүний цаана улс орнуудтай явуулах хоёр талын яриа хэлэлцээ, тохиролцоо байгаа гэж үзэж байна.